23.07.2024 8:41

Kasa dla samorządów

Historyczna szansa dla nowych parków narodowych.

Przygotowany przez Ministerstwo Finansów projekt ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego to szansa także dla przyrody. Mowa jest bowiem o subwencjach dla samorządów, na terenie których znajdują się obszary cenne przyrodniczo chronione prawem. Konkretna propozycja i zachęta do tworzenia nowych obszarów chronionych  może wynieść nawet 620 PLN za hektar.

To historyczny moment i ogromna szansa na przełamanie impasu w tworzeniu nowych obszarów chronionych. Od ponad 20 lat nie powstał przecież żaden nowy park narodowy. Dotąd samorządy protestowały przeciwko tworzeniu rezerwatów i parków narodowych, ponieważ podatek leśny związany z prowadzeniem gospodarki leśnej jest o połowę wyższy niż od obszarów chronionych. Teraz w końcu gminom zacznie się opłacać powoływanie rezerwatów przyrody i parków narodowych. Od lat czekaliśmy na tak konkretne rozwiązanie i wyjście naprzeciw potrzebom ochrony przyrody i wsparcia lokalnych samorządów – komentuje Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.

Inicjatorem projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego jest Minister Finansów, Andrzej Domański. Artykuł 29 przygotowanej nowelizacji dotyczy właśnie potrzeb ekologicznych. Parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, strefy ochrony krajobrazu ustanawiane w tych obszarach, a także obszary Natura 2000 – to tereny, za które projekt przewiduje przyznawanie subwencji. To dobry krok w stronę realizowania obietnic wyborczych dla lepszej ochrony miejsc przyrodniczo cennych.

Ostateczna kwota uzależniona będzie od wielkości terenów chronionych i ich rangi. Kwota bazowa (wyznaczona obecnie w wysokości 310 zł) będzie mnożona przez liczbę hektarów i wskaźnik dla danego typu obszaru chronionego. Na przykład dla parków narodowych wskaźnik będzie wynosił 2, więc za hektar parku każda gmina i miasta na prawach powiatu, otrzymają 620 PLN, za rezerwat 310 PLN, a za obszar Natura 2000 – 46,5 PLN.

Środki na potrzeby ekologiczne zrekompensują koszty ponoszone przez lokalne społeczności związane z wyższymi standardami środowiskowymi, np. brakiem przemysłu. Umożliwią też rozwój społeczno-gospodarczy w oparciu o walory przyrodnicze. Od początku XXI w. każdy pomysł stworzenia nowego parku narodowego albo powiększenia istniejącego były torpedowane przez samorządy oraz lobby leśne i łowieckie. Jajkami byli obrzucani kolejni ministrowie, którzy chcieli np. objąć całą Puszczę Białowieską trwałą ochroną. Teraz okaże się, czy pomysły obejmowania kolejnych obszarów formami ochrony, to była rzeczywiście kwestia finansowania, czy chodziło o utrzymanie wpływów przez leśników i myśliwych – podsumowuje Radosław Ślusarczyk z Pracowni na rzecz Wszystkich Istot.


Radosław Ślusarczyk, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot