WYSPIARZ niebieski
Jedyny tygodnik ukazujący się w Świnoujściu, Międzyzdrojach i Wolinie
12.06.2013 6:30
O prawie spadkowym słów kilka
Testament, spadek – z tymi pojęciami spotyka się każdy z nas, który utracił kogoś znajomego albo z rodziny. Co się zatem pod nimi kryje? Testament to rozporządzenie swoim majątkiem dokonane przez osobę fizyczną, które wywołuje skutki prawne dopiero po jej śmierci. Obowiązujące przepisy prawne nie precyzują liczby podmiotów prawa cywilnego, które do dziedziczenia można powołać. Należy zatem przyjąć, że w testamencie należy wskazać co najmniej jeden podmiot. Obecnie wyróżniamy kilka form testamentu, jednakże najczęściej sporządzane są testamenty w formie aktu notarialnego i holograficzne.
Pierwszy z nich jest w całości sporządzony przez notariusza na podstawie informacji uzyskanych od spadkodawcy. Ponadto jest zaopatrzony w podpis notariusza i testatora Aby testament holograficzny był ważny musi być: napisany w całości odręcznie przez spadkodawcę, a także zaopatrzone przez niego w datę i podpis. Niespełnienie jednego z tych kryteriów powoduje, iż testament nie jest ważny, a zatem nie wywołuje skutków prawnych. Wówczas mamy do czynienia z tzw. dziedziczeniem ustawowym, nie zaś – z testamentowym.
Co jest przedmiotem testamentu? Jest nim spadek, a zatem prawa i obowiązki zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na spadkobierców powołanych we wskazanym dokumencie. Należy przy tym zaznaczyć, że do spadku nie należą prawa i obowiązku ściśle związane z osobą zmarłego: np. grzywny, obowiązek alimentacyjny. Nie wchodzą do niego także prawa, które z chwilą śmierci testatora przechodzą na oznaczone osoby, niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Jedną z podstawowych i fundamentalnych zasad prawa spadkowego jest zasada swobody testowania. Oznacza ona, że każda osoba ma prawo do dysponowania swoim majątkiem na wypadek śmierci, co więcej, nie ma obowiązku powołania do spadku osób z najbliższej rodziny. Należy od tego odróżnić zdolność testowania, czyli możność sporządzenia i odwołania testamentu. Przysługuje ona bowiem wyłącznie osobom mającym pełną zdolność do czynności prawnych, czyli takim, które ukończyły 18 lat i nie są ubezwłasnowolnione całkowicie bądź częściowo, albo kobiecie, która ukończyła lat 16 i za zgodą sądu opiekuńczego zawarła związek małżeński. Zarówno cały testament, jak i jego poszczególne postanowienia spadkodawca może odwołać bez podawania przyczyny.
Skoro testament wywołuje skutki prawne po śmierci spadkobiercy, to z tą chwilą następuje otwarcie spadku. Otwarcie spadku wywołuje ten również skutek, iż osoba w nim powołana spadek nabywa. Do stwierdzenia jego nabycia, a następnie ewentualnego jego działu niezbędne jest przeprowadzenie stosownego postępowania przed sądem.
Krzysztof Łaciński - Mediator Sądowy, Prawnik Kancelarii Lex Financial
© Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i wykorzystywanie materiałów bez zgody redakcji zabronione.
Tygodnik "WYSPIARZ niebieski"
Świnoujście • ul. Armii Krajowej 12 • Pasaż Centrum • I piętro, p. 109
Tel. +48 91 327 10 64 • Tel./Fax +48 91 321 54 36
www.wyspiarzniebieski.pl