WYSPIARZ niebieski
Jedyny tygodnik ukazujący się w Świnoujściu, Międzyzdrojach i Wolinie

01.09.2014 7:34

W krainie dyni

Nazwa "dynia" pojawiła się po raz pierwszy w XVII wieku, niedługo przed tym, jak Perrault napisał Kopciuszka, bajkę o biednej dziewczynce, której babcia, będąca wróżką, zamieniła dynie w złotą karocę, dzięki czemu bohaterka mogła pojechać na wspaniały bal.

Dynie pochodzą z Nowego Świata. W Europie dynia zdobyła uznanie i zaczęto ją powszechnie uprawiać dopiero w XVI wieku, co wcale nie oznacza, że nie znano jej wcześniej. Meksykanie jadali to warzywo w czasach przedkolumbijskich, a w Europie było rzadkim smakołykiem już w starożytności. Na ucztach Lukullusa podawano dynię smażoną w miodzie, uczeni Grecy uważali ją za środek przeciwko zaparciu (świeża, starta, zalana winem), stara medycyna arabska polecała sok z dyni, jako lek nasenny. W Argentynie Indianie używali wyciągu z odmian rosnących tam dyń, jako lekarstwa. Wierzyli, że leczy on wszelki choroby, pozwala zachować młodość i urodę.

W Polsce uprawiane są 2 gatunki dyni: dynia olbrzymia i dynia zwyczajna, której odmianami botanicznymi mi są: kabaczek, cukinia, patison, dynia bezłupinowa oraz makaronowa. O wartości odżywczej decyduje przede wszystkim duża zawartość cukrów i β- karotenu (w dyni o żółtym miąższu około 3 mg%) i witaminy C. W niewielkich ilościach występuje witamina B1 i B2 oraz witamina PP. Nasiona dyni są jednym z najbogatszych naturalnych źródeł selenu- mikroelementu o właściwościach antyoksydacyjnych

W Etiopii nasiona dyni stosowane są jako środek przeczyszczający. Roztarte świeże nasiona dyni służą do zwalczania pasożytów przewodu pokarmowego, m.in. tasiemca uzbrojonego i tasiemca nieuzbrojonego u dzieci i dorosłych. Można też stosować przeciw glistom ludzkim i owsikom, a nawet przeciwko tęgoryjcowi dwunastnicy. Nie stwierdzono działania ubocznego. Brak również przeciwwskazań do stosowania. Największą trudność stanowi uzyskanie potrzebnej ilości nasion ze świeżo rozkrojonej dyni. Świeże lub wysuszone łuskane nasiona, spożywane w całości, a także wyciągi wodne mają korzystny wpływ na mechanizm wydalania moczu.

Dynia jest jednym ze składników kremów o działaniu przeciwzapalnym, toników, mleczek do demakijażu, szamponów oraz balsamów.

Kwiaty wszystkich odmian dyni można dodawać do sałatek albo faszerować je ryżem i mięsem i smażyć w cieście. Mięso, ryż i ciasto należy przygotować przed zerwaniem kwiatów, gdyż więdną one szybko. Można z nich także zrobić puree lub zupę. Młode pędy gotuje się na parze lub w wodzie. Dynia stanowi ważny element w żywieniu dzieci, robi się z niej odzywki i soki dla niemowląt. Miąższ dyni dodaje się do ciast, nasiona można smażyć w głębokim tłuszczu i podawać solone pod nazwą pepitos. Owoce można faszerować, gotować na parze, smażyć w głębokim tłuszczu, dodawać do potrawek, robić z nich dżem lub marynaty. Z nasion dyni otrzymuje się olej przypominający w smaku oliwę prowansalską. 

Z wydrążonych dyń tradycyjnie robi się lampiony na amerykańskie święto Halloween. Z dojrzałych dyń makaronowych można wyrabiać wino.

Maciej Bońkowski –dietetyk www.e-dietetyka.pl


© Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i wykorzystywanie materiałów bez zgody redakcji zabronione.

Tygodnik "WYSPIARZ niebieski"
Świnoujście  •  ul. Armii Krajowej 12  •  Pasaż Centrum  •  I piętro, p. 109
Tel. +48 91 327 10 64  •  Tel./Fax +48 91 321 54 36

www.wyspiarzniebieski.pl